ZELFPORTRET *

 

Ik sta met mijn lijf in een etalage

en het zegt:

               “Ik ben mijn herinnering kwijt.”

 

 

Ze hebben mijn hersens uit mijn hoofd gehaald –

          gewoon langs één oor.

Ik hoor

          nu beter dan voorheen,

                  maar sla niets op.

Ik hoef niets op te slaan.

Ik moet alleen maar in een etalage staan.

 

 

Volslagen vreemde passanten trekken aan mij voorbij.

Iedereen is me vreemd – mijn kinderen,

                                     hun moeder,

                                     mijn moeder.

Gister,

         of de dag voordien,

                                     dacht ik

         dat ik geen kinderen had,

         dat zij geen moeder hadden,

                                                 en ik evenmin.

 

 

Aan wat het bezoek de dood noemt

heb ik een vage herinnering.

 

 

Na het ontwaken uit de diepste slaap,

sta ik als een sprekende pop

                                        in een etalage

en de eerste woorden die ik zeg

zijn “lichaam”,

                    “contact”,

                                  “zwaailichten”,

in deze volgorde,

                        met niets verbonden,

                                                      zonder enige betekenis.

 

 

 

Ik sta in een etalage

als het bekende resultaat

                                   van een doodgezwegen experiment.

Ik werd onder het mes gelegd,

                     met mijn knie in Siena,

                     met mijn heup in Houston,

                     met mijn arm in Amsterdam.

 

 

Over mijn hersens

               heeft men zich het hoofd gebroken –

ik ben vergeten in welke stad

                                         dit heeft plaatsgehad.

 

 

Alleszins,

            achter rechtlijnige littekens

            gaan mislukte operaties schuil.

Waar

       littekens gekarteld werden aangebracht

       verloopt de heling zacht. 

 

 

Aan wat het bezoek de dood noemt

heb ik een vage herinnering.

 

 

Ik sta in een etalage met mijn hoofd

dat tot een moestuin is omgedoopt.

Op mijn hoofd

                     groeien nu eens aardbeien, dan tomaten,

                     en altijd lange stelen prei.

Ik kan er niet meer bij.

 

 

Ik frunnik aan de draden

                                   in mijn hoofd

en trek er één,

                     twee,

                             los,

                                  over,

                                         uit.

 

 

Mijn armen worden aan de bedspijlen gebonden,

mijn voeten aan elkaar,

mijn romp om de sponde.

 

 

Ik kan mijn straf niet

                              ontlopen.

 

 

Aan wat het bezoek de dood noemt

heb ik een vage herinnering.

 

 

Ik sta in een etalage

als de vleesgeworden schaduw

                                           van mezelf

die zich op breekbare benen

                                        nauwelijks staande houdt

en zich inwendig voortdurend spoelt

                                                   met bloed.

 

 

De stappen voorwaarts komen

                                           misschien

                                                         later

                                                               wel

                                                                    eens.

 

 

Wie is ooit in staat

                          bij wat dan ook

de torenhoge woorden

                                now or never

                                                   uit te spreken?

 

 

Aan wat het bezoek de dood noemt

heb ik een vage herinnering.

 

 

Ik sta in een etalage

als een zwemmer

                        in zwembroek

en word zittend in een stoel

                                       in het water gehesen.

 

 

Ik kan niet zwemmen,

                               maar moet staan

                                                       en stappen.

Met traag getrappel

                            boek ik vooruitgang,

                                                        bevestig mijn bestaan.

Ik kom eraan.

 

 

Na het oefenen met partners

sta ik als vaandeldrager

                                 in een etalage,

telefoneer ik mobiel

                            met de afstandsbediening

                                                                van tv

en roep poetsvrouwen,

                                verzorgenden

                                                   en verpleegkundigen op.

Ieder staat tot mijn beschikking.

 

 

Aan wat het bezoek de dood noemt

heb ik een vage herinnering.

 

 

Ik sta met mijn lijf in een etalage

en ben omringd

                      door ledematen

                                            in het gips,

                      door stoelen

                                       die rollen,

                      door lege hoofden

                                                die barsten van nutteloosheid.

Ik raak mezelf niet kwijt.

 

 

* * *

 

Ik werd door omstandigheden –

                        volstrekt om en om,

                        de stand zozo,

                        het heden nu –

            tegen beter weten in

            en niet uit vrije wil

getransformeerd tot de verveelde schizofreen

            die ik nu wel ben.

 

 

Telkens wanneer ik aan mijn nieuwe vorm wen –

                        met haken en met ogen,

                        met schroeven en met platen

                        weer in elkaar gezet,

telkens wanneer ik min of meer accepteer

dat ik ben zoals ik nu ben,

ontdek ik weer

wat anders.

Ik functioneer niet meer,

zoals ik dacht

dat ik functioneren zou,

alsof het dat was wat ik wou,

        alsof ik hiervoor had gekozen.

 

 

Ik zal proberen op te geven

te zijn

        zoals ik was.

 

 

Ik kijk vol twijfel om me heen en vind

misschien iets

in mijn schaduw

waarvan ik denk:

                       dit komt me nog van pas.

 

 

Ik groei overwegend willoos mee

            met wie ik worden zal.

 

 

 

· Naar introductiepagina

· Bloemlezing eigen  poëzie

· Vertalingen eigen  poëzie

· Vertalingen

· Essays

· Toneel

Joris Iven